Bisiklet Çeşitleri ve Özellikleri
Dağ bisikleti, Şehir bisikleti, yol bisikleti gibi bilinen bisiklet türlerinin yanında az bilinen bisiklet çeşitlerinden de bahsetmeye çalıştım. Hangi bisiklet türünü kullanıyor olursanız olun, kondisyonunuz arttıkça bisiklet kullanımı daha kolay ve daha zevkli gelecektir.
Artan bisiklet kullanımıyla birlikte her geçen gün daha fazla insanın bisiklet kullanmaya başladığını görüyorum.
Bisiklet kullanmaya başlamak kolaylıkla verilen bir karar olsa da, hangi tür bisiklet alacağınız fazlasıyla düşündürücü ve kafa karıştırıcı olabiliyor.
Başlangıçta kullanım amacınıza uygun alacağınız bisiklet, hem sizi mutlu eder hem de ekstra masraflardan kurtarır. Bu yüzden eğer bisiklet alma arifesindeyseniz, kadro boyunu hesaplamaya başlamadan önce kullanım amacınıza uygun bir bisiklet seçmeniz daha doğru olacaktır. Kullanım amacınıza uygun seçmediğiniz bisiklet sizi mutsuz edecektir, ya bisikletten soğumanıza ya da elinizdeki bisikleti satıp yeni bisiklet almanıza doğru giden bir sürece girmenize ve ekstradan masraf yapmanıza neden olacaktır.
Bisiklet türlerine geçmeden önce bir kaç noktaya değinmek isterim.
Bisikletlerde ağırlık azaldıkça fiyat artar ve ağırlık azaldıkça pedal çevirirken daha az yorulursunuz, eğer satıcı size pahalı bir bisiklet önerirse, ucuz modellere göre daha hafif olmasını beklemelisiniz.
Pahalı bisiklet daha dayanıklı daha uzun ömürlü diyemeyiz, bu konu çok daha kapsamlı ve detaylı bahsedilmesi gereken bir konu olduğu için şimdilik bu kısa bilgiler yeterli olacaktır.
En yaygın türlerden başlayıp en az bilinen bisiklet türlerine doğru yapacağımız bu yolculukta umarım sıkılmazsınız ve bisiklet alım sürecinde size yardımcı olacak bilgileri ulaşırsınız.
İçindekiler
- Dağ Bisikletleri - MTB
- Şehir Bisikletleri
- Yol / Yarış Bisikletleri
- Gravel Bisikletler
- Tur Bisikletleri
- Hybrit Bisikletler
- Katlanır Bisikletler
- Downhill MTB Bisikletler
- Triathlon Bisikletleri
- Fat Bisikletler
- Fixie Bisikletler
- Cyclocross Bisikletler
- Tandem Bisikletler
- Recumbent Bisikletler
- BMX Bisikletler
Dağ Bisikletleri - MTB
Bilinen en yaygın bisiklet türü dağ bisikletleridir. Bir kişi bisiklet almaya karar verince aklına gelen ilk bisiklet türü bu bisikletler oluyor. Fakat çoğu kişi bu bisiklet türünü aslına uygun çok az kullanıyor. Biraz da her yerde kullanırım bunu demenin rahatlığıyla ilk tercih sebebi diyebilirim. Çok tavsiye etmeyeceğim şekilde üzerinde yapılan değişikliklerle, hem şehir içinde, hem uzun turlarda, hem kamplı ve bol yüklü turlarda kullanıma elverişli hale getirilen bu bisikletler adeta her derde deva özelliğine sahiptir fakat, bu kullanım alanlarında o alana uygun üretilen bisikletle karşılaştırıldığında verdiği keyfin ve hazzın azaldığını söyleyebilirim.
100km lik asfalt bir rotada, ne kadar ince teker takarsanız takın bir yol bisikletine göre 2-3 kat fazla efor sarf edersiniz ve hızınız da oldukça düşük kalacaktır.
Şehir içinde kulanacağınız şehir bisikletinin vereceği konfor ve rahatlığı dağ bisikletinde bulamazsınız.
Tüm bunlara rağmen, farklı bisikletlere bütçe ayırmak istemiyorsanız ya da birden fazla bisikleti güvenle muhafaza edeceğiniz bir yeriniz yoksa ve ben bu bisikletin %50 arazide %50 de diğer alanlarda kullanırım diyorsanız, sizin için en iyi seçenek MTB bisikletler diyebilirim.
Genel Özellikleri: Dağ bisikletleri geniş ve kalın tekerlekleri sayesinde yoldaki titreşimleri sürücüsüne en az aktaran bu sebeple de yüksek konfora sahip fakat ağırlığı ve yere temas eden kalın tekerlekleri sayesinde biraz daha fazla efor sarf etmenize neden olan bisiklet türlerinden bir tanesidir.
26" - 27,5" - 29" tekerlek çapına sahip modelleri vardır, ön tekerlekte amortisör vardır (ortasında da amortisör olanlar Hardtail bisikletlerdir)
Kullanım Alanı: Dağ bisikletlerinin asıl kullanım alanı; şehir dışında genellikle taşlı ve topraklı bozuk yollarda kullanılması için dizayn edilmiştir. Sağlam kadrosu ve jantları sayesinde arazide kullansanız bile size problem çıkarmazlar.
Şehir Bisikletleri
Tamamen şehir içerisinde kullanılması için tasarlanmış, çamurlukları, bagajı ve hatta ön tarafında sepeti bulunan, dik bir oturuş pozisyonuna sahip, konforlu bisikletlerdir. Benim araziyle pek işim olmaz, sadece ulaşım amacıyla şehir içerisinde kullanacağım diyorsanız kesinlikle bu bisiklet türünü tercih etmelisiniz.
Genel Özellikleri: 28" teker çapına sahip bisikletlerdir, dik ve konforlu bir oturuş pozisyonuna sahiptir böylece eğilip bükülmeden rahat bir yolculuk yapmanıza olanak sağlar, çamurlukları ve sepetleri mevcuttur.
Kullanım Alanı: Şehir içinde kullanmaya en uygun bisiklet türüdür. İşten eve gelip giderken, ya da herhangi bir işiniz için şehir içerisinde kullanırken en çok rahat edeceğiniz bisiklet türüdür.
Yol / Yarış Bisikletleri
Bildiğiniz tüm bisiklet türlerini unutun. Yol yarış bisikletleri diğer tüm bisikletlerden farklı olarak değerlendirilmesi gereken bir bisiklettir.
En hafif ve en hızlı bisikletler yol bisikletleridir fakat konfor olarak da en az beklentiniz olması gereken bir bisiklet türüdür.
Kaymak asfalt dediğimiz yollarda konfor olarak hiçbir sıkıntı yaşatmasa da iri mıcırlı köy yollarında yapacağınız 1 saatlik sürüş sonunda başta el bilekleriniz ve kollarınız olmak üzere bir çok yerinizde ağrılar oluşabilir. Üzülmeyin bunun da çaresi var, ne kadar çok antrenman yaparsanız ve bu bisikletin üzerinde ne kadar çok zaman geçirirseniz konforunuz da o derece artmaktadır :)
Genel Özellikleri: 28" boyutunda ince tekerleri, hafif kadro yapısı ve aerodinamik oturuş pozisyonu sayesinde az performansla daha hızlı ve daha uzun yol gitmeniz mümkün. Farklı gidon tutuş pozisyonları sayesinde yol durumuna göre konforunuzu arttırma imkanına sahip olabilirsiniz.
Daha önceden bir bisiklet tecrübeniz yoksa ve uzun süredir bisiklet kullanmıyorsanız, başlangıç olarak tavsiye etmeyeceğim bisiklet türüdür.
Kullanım Alanı: Adeta pürüzsüz kaymak asfalt için üretilmiş gibi düşünülse de, eğer gönlünüze yol bisikleti düştüyse bir kere artık geri dönülmez bir yoldasınız demektir. Bu bisiklete alıştıktan sonra uzun turlarınızda vazgeçilmeziniz olacaktır. Şehir içinde kullanabiliyor olsanız da toprak yollarda kullanmamanız gerekir, hem lastiklerinizin çabuk aşınıp hatta yarılmasına neden olursunuz hem de jantlarınızın akortunu çabuk bozarsınız.
Gravel Bisikletler
Yol bisikleti sürüş tarzını seviyor ama arada çakıllı yollara da girerim diyorsanız Gravel Bisikletler tam da size göre.
Genel Özellikleri: 28" boyutunda, yol bisikletine göre daha kalın, şehir bisikletine göre daha ince tekerlek kullanılan, hafif kadro yapısı ve ergonomik oturuş pozisyonu sayesinde, şehir bisikletine göre daha az performansla daha hızlı ve konforlu yol gitmeniz mümkün. Farklı gidon tutuş pozisyonları sayesinde yol durumuna göre konforunuzu arttırma imkanına sahip olabilirsiniz.
Kısaca şehir bisikleti ve yol bisikleti arasında konumlanan çok işlevli bir bisiklet türü diyebiliriz.
Kullanım Alanı: Yol bisikleti gibi asfalt yollarda hızla yol alabilir, yol bisikletinde olduğu gibi lastiğim yarılır mı korkusu olmadan, gerektiğinde çakıllı yollara dalabilirsiniz. Şehir içinde dar gidonu sayesinde daha rahat ilerler, gidonun farklı tutuş pozisyonları sayesinde elleriniz uyuşmadan uzun süre bisiklet sürebilirsiniz. Bazı modeller bagaj takmaya uygundur ya da kadroya monte edebileceğiniz çantalar ile kamplı kısa turlar yapabilirsiniz.
Hatta yol bisikleti lastiği takarak performans sürüşü de gerçekleştirebilirsiniz.
Bu noktada Gravel bisikletleri Yol bisikletlerinden ayıran bir kaç nokta bulunmakta.
Asla bir yol bisikleti kadar hızlı olamazlar, kadroları daha ağırdır, jantları ve lastikleri daha dayanıklıdır fakat bu da hızınıza olumsuz yansır. Yol bisikletine göre daha dik bir oturuşu vardır, rüzgara daha çok maruz kalırsınız. Rüzgar demek direnç demektir, ne kadar dirence maruz kalırsanız hızınıza ve harcadığınız enerjiye o kadar olumsuz yansıyacaktır.
Tur Bisikletleri
Genelde şehir bisikletleriyle aynı kategoride değerlendirilir fakat asıl kullanım alanı farklıdır. Şehi bisikletleriyle aynı özellikleri taşısa da, kullanılan malzemeler daha kalitelidir, kadronun ön ve ark tarafına bagaj takılabilmesi için uygun yapıdadır, bu bisikletlerde sağlamlık ön plandadır, ağırlık ikinci plandadır. Uzun turlarda taşıyabildiğiniz kadar yükü yüklemenize izin verir fakat unutmamanız gereken nokta, ne kadar çok ağırlık o kadar çok performans demektir.
Genel Özellikleri: 28" teker çapına sahip bisikletlerdir, dik ve konforlu bir oturuş pozisyonuna sahiptir böylece eğilip bükülmeden rahat bir yolculuk yapmanıza olanak sağlar, sağlamlık ve konfor ön plandadır, heybelerle birlikte yük taşımaya uygundur. Şehir bisikletlerine göre pahalıdırlar.
Kullanım Alanı: Şehir içerisinde toprak yollarda ve mecbura kalırsanız hafif bozuk yollarda da kullanabileceğiniz bu bisiklet türünün asıl amacı kamp malzemeleriniz ve temel ihtiyaçlarınızla birlikte şehirler rası hatta ülkeler arası seyahatleriniz için uygundur.
Hybrit Bisikletler
Hybrit bisiklet değince aklınıza arabalardaki gibi elektrikli motor destekli bisikletler gelmesin, bisikletteki hybrit farklı değerlendirilmeli. Hem hızlı hem de konforlu olsun diyorsanız hybrit bisikletler tam da sizin için. Dağ bisikletlerine göre hafif, yol bisikletlerine göre ağırdır. Oturuş pozisyonu nispeten diktir fakat hız yapmanıza da olanak sağlar. Kadro yapısı dağ bisikletlerini andırsa da kullanılan ekipmanlar genelde yol bisikleti ve dağ bisikleti ekipmanlarının karışımıdır bu yüzden adı da hybrit / melez bisikletlerdir.
Genel Özellikleri: 28" teker çapına sahip bisikletlerdir, nispeten dik ve konforlu bir oturuş pozisyonuna sahiptir böylece hem konforlu hem de hızlı sürüş imkanı sağlarlar. Çoğu modelde çamurluk ve bagaj takma yeri vardır.
Kullanım Alanı: Şehir içinde ve kısa şehir dışı turlarınızda kullanabilirsiniz. Kadrosuna bagaj takarak bir tur bisikleti kadar olmasa da hafif bir yükle kısa kamplı turlar yapabilirsiniz. Arazide kullanmaya uygun olmasa da toprak yollarda sizi üzmeyecektir.
Katlanır Bisikletler
Bu bisikletler tamamen şehir içerisinde kullanım için uygundur, küçük tekerlekleri ve kısıtlı vites seçenekleriyle uzun yol yapmaya elverişli değildir. En güzel tarafı katlanıp arabanızın bagajında ya da otobüsle birlikte istediğiniz bir noktaya kadar gidip o noktadan sonra kullanmaya başlamanıza imkan vermesidir, ayrıca katlanıp küçük bir hal aldıkları için, bisikletini saklama konusunda yer problemi çekenler için idealdir.
Genel Özellikleri: 16" - 20" - 24" - 26" tekerlek çapına sahip modelleri mevcuttur. En yaygın olarak 20" tekerlek çapına sahip modeller kullanılmaktadır. Kadroları katlanıp elde taşımaya elverişlidir. Kısıtlı vites aralıklarına sahiptir, gidon hassasiyeti yüksektir, acemiler için kullanımı ve alışması zaman almaktadır.
Kullanım Alanı: Şehir içerisinde ulaşım ya da gezi amaçlı kullanıma uygundur.
Downhill MTB Bisikletler
Dağların efendisi diyebileceğimiz bu bisikletler; uzun tur ya da şehir içi kullanım için hiç mi hiç uygun değildir. Tamamen dağlarda kullanmaya özellikle de dağdan iniş için kullanıma özel, oldukça ağır bir o kadar da sağlam bisikletlerdir.
Genel Özellikleri: 26" - 27,5" - 29" tekerlek çapına sahip modelleri vardır, en yaygın olarak sağlamlık açısından 26" tekerlek çapına sahip modeller tercih edilmektedir. Hem önde hem de arkada oldukça iyi çalışan amortisörleri vardır. Çift amortisörden bahsedince marketlerde satılan modellerle karıştırmayın.
Kullanım Alanı: Tamamen bozuk arazide ve dağdan inişler için kullanıma uygundur.
Aşağıdaki videodan kullanım alanını daha net anlayabilirsiniz.
Triathlon Bisikletleri
Yol bisikletleri ile neredeyse benzer yapıda olsalar da triathlon bisikletlerde konfor olarak her şeyi unutmalısınız, tamamen zamandan tasarruf edip daha hızlı gitmek için tasarlanmışlardır. Asıl kullanım amacı triathlon yarışları içindir fakat büyük bisiklet turlarında (Fransa Bisiklet Turu, İtalya Bisiklet Turu ve İspanya Bisiklet Turu) 2 ya da 3 haftalık tur boyunca bir veya iki sefer bireysel veya takım olarak yapılan zamana karşı yarışlarında da kullanılmaktadır.
Genel Özellikleri: 28" teker çapına ve yol bisikleti donanımına sahiptir, gidonu dirseklerinizi yaslamanıza ve minimum rüzgar kuvvetine maruz kalarak gitmenize uygundur, bu bisikletleri saatlerce kullanamazsınız, çok spesifik kullanım alanına sahip olduğu için kullanan birisini görmek neredeyse imkansızdır. 8 yıldır aktif olarak bisiklet kullanan birisi olarak canlı gözlerle triathlon bisikleti kullanan birisini henüz görmeye nail olamadım
Kullanım Alanı: Tamamen triathlon yarışları ve Pro turlarda zamana karşı etaplarında kullanıma uygundur.
Fat Bisikletler
Normal dağ bisikletlerine bile kalın olan tekerlekleri ( en az iki katı) sayesinde çöl veya plaj kumu ya da karlı yollarda rahat kullanım imkanı sağlayan Fat bisikletler günlük kulanımda kalın tekerleri sebebiyle sizi fazlasıyla yoracaktır, her ne kadar görüntü itibariyle vahşi ve gücü temsil eder bir görüntüye sahip olması nedeniyle son derece cezbedici görünse de kullanan kişi oldukça yoracaktır, ayrıca kalın tekerleri sebebiyle manevra kabiliyeti de oldukça düşüktür.
Genel Özellikleri: 26x3,0 - 5,0mm - 27,5x 3,0 - 5,0mm - 29x 3,0 - 5,0mm ve hatta 26x 6,0 - 10,0mm gibi devasa kalınlıkta lastikleri vardır, ekipman olarak dağ bisikleti ekipmanı kullanılır, aynakolundaki dişliler ufak arka dişliler nispeten büyüktür, hızlı gitmeye olanak sağlamaz ama bu ağırlıktaki bir bisiklet için durmadan yokuş çıkabileceğiniz vites seçeneklerini size sunacaktır.
Kullanım Alanı: Kumlu ve karlı araziler için kullanıma uygundur.
Fixie Bisikletler
Kullanımı oldukça farklı ve heyecan verici bir bisiklet türüdür. Pedallar daima döner, pedalı geriye çevirirseniz arka tekeri de geriye doğru döner, pedal fren olarak kullanıldığı için de genelde frenleri de yoktur. Ama bu fren mekanizması kontra pedal gibi değildir. Ya arka tekeri kitleyip kızaklamanız lazım ya da yolunuza devam etmeniz gerekir. Bir kaç kez kullanmayı denedim ama çok hoşuma gitmedi, fazla tehlikeli geldi, bu sebepten tercih etmeyeceğim bir modeldir. Single speed bisiklerden ayrı tutulması gerekir.
Genel Özellikleri: Yeni modelleri çıkıyor olsa da genellikle eski yol bisikletlerinden ya da 27,5 teker çapına sahip eski yol-şehir bisikletlerinden çevrilmektedir. Fren mekanizması çoğunda yoktur, kullanımı zordur.
Kullanım Alanı: Şehir içerisinde tehlikeli bir yolculuk yapmak isteyen adrenail bağımlıları için uygundur :)
Cyclocross Bisikletler
Hem asfalt yola hem de çok zorlayıcı olmayan arazi şartlarına uygun tasarlanmış bisiklet türüdür. Asıl çıkış amacı, yol bisikleti yarış takviminin bitişinden sonra formda kalmak isteyen yol bisikletçileri için düşünülmüş yarış organizasyonudur, Genelde çamurlu bir araziden tur şeklinde yapılan bu yarışta bisikletçiler kimi zaman bisikletlerini ellerinde taşımak zorunda kalmaktadırlar.
Genel Özellikleri: 28" teker çapına sahiptir ve yol bisikleti ekipmanları kullanılmaktadır, fren sistemleri farklıdır, çamur toplamasına müsaade etmeyen bir fren kaliper sistemi vardır, jantları yol bisikleti jantlarına göre daha dayanıklı ve daha geniş lastik kullanımına uygundur, oturuş pozisyonu yol bisikletine göre daha diktir. Bazı modelleri bagaj takmaya uygundur, hem yol hem de tur bisikleti olarak da kullananlar mevcut.
Kullanım Alanı: Şehir içi ulaşım, kısa turlar, hızlı şehirler arası turlar için kullanılabilen melez bir bisiklettir. Asıl kullanım alanı Cyclocross yarışları içindir.
Tandem Bisikletler
En az iki kişinin tek bisiklet üzerinde pedal çevirdiği, binmesi oldukça zevkli ama partneriniz zayıfsa özellikle yokuş çıkması oldukça eziyet verici bir bisiklet türüdür.
Genel Özellikleri: 26" ve 28" teker çapına sahip iki kişinin aynı bisiklet üzerinde pedal çevirdiği tur bisikleti olarak tasarlanmış genelde dünya turu yapanların tercih ettiği bisiklet türüdür.
Kullanım Alanı: Şehirler arası ya da dünya turu yapan çiftlerin tercih ettiği bir bisiklet türüdür. Bazı bisiklet kiralama yerlerinde bulabilirsiniz. Ayrıca görme engelli kişiler için de uygundur.
Recumbent Bisikletler
Oldukça ender rastlanan bir bisiklet türüdür. Sırt üstü yatarak kullanılan bisiklet türüdür.
Uzun tur bisikletçileri tarafından tercih edilen bu bisiklette, yatarak bir sürüş pozisyonu olduğu için, bel ve sırt ağrılarından korunarak bisiklet sürmüş olursunuz. Normal bisiklete göre daha yavaş fakat daha lüx bir tur yapmanıza olanak sağlarlar.
Genel Özellikleri: 24" - 26" ve 28" teker çapına sahip iki teker veya üç tekerlekli modelleri mevcuttur, sırt üstü yatar pozisyonda kullanılmaktadır.
Kullanım Alanı: Şehirler arası ya da dünya turu yapan kişilerin tercih ettiği bir bisiklet türüdür, şehir içi kullanıma çok uygun değildir.
BMX Bisikletler
Ufak tekerlek çapları ve çoğu modelde fren olmamasından dolayı ulaşım ya da gezi için uygun bisikletler değildir. Daha çok freestyle hareket yapanların tercih ettiği akrobatik bisiklet türüdür.
Genel Özellikleri: 20" teker çapına sahip gidonu sınırsız 360 derece dönebilen, akrobasiye uygun bisikletlerdir.
Kullanım Alanı: BMX yarışları ya da Freestyle akrobatik hareketler yapmak için kullanılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum yaparak katkıda bulunabilir ve yazının daha fazla kişiye ulaşmasını sağlayabilirsin.